Nhìn đời bằng đôi mắt khác

Có bao giờ bao giờ bạn nhìn đời bằng đôi mắt khác? Có những người đã nhìn thế giới bằng đôi mắt của những người vô gia cư, họ cảm thấy bản thân cần khiêm tốn hơn, biết đón nhận người khác hơn.

Qua đôi mắt của các em bé bị khuyết tật, có người đã cảm nghiệm được niềm vui nơi các em dù cuộc sống của các em có nhiều mất mát. Qua đôi mắt của những người bệnh nhân phong cùi, có người đã nhận ra rằng dù khuyết tật về hình thể nhưng những người bệnh nhân phong đã có được tất cả. Những trải nghiệm tốt đẹp này bắt đầu bằng lòng khao khát nhìn thế giới bằng đôi mắt của người khác.

Nhìn bằng đôi mắt của người khác là ta đang ra khỏi bản thân của ta để nhìn về chính ta, nhờ đó mà biết ta hơn. Khi ra khỏi chính ta, đặt ta trong cái nhìn của người khác, ta thấy được con người thực sự của ta. Khi nhìn bằng con mắt của người khác, ta sẽ tái hiện chính mình để từ đó, ta thấy mình thực sự là ai? Ta đang khao khát điều gì? Hàng ngày, có biết bao nhiêu người vì mải lo toan với cuộc sống mà quên đi những gì tốt đẹp đang diễn ra. Người ta thường quên ý thức về mình, quên đi những gì họ đang nói, những việc họ đang làm. Đôi khi họ giận dữ và để cho cơn giận dữ điều khiển chính mình hơn là quan sát cơn giận dữ đang diễn ra như thế nào trong tâm hồn của họ và kiểm soát cơn giận dữ ấy. Qua đôi mắt của người khác, ta không chỉ quan sát cái vẻ bề ngoài như vẫn làm hàng ngày khi soi gương nhưng ở mức cao hơn, ta khám phá ra những gì đang diễn ra bên trong con người của ta.

Từ đôi mắt của người khác, ta nhìn về chính ta có nghĩa là ta không còn coi bản thân là trung tâm của đời ta. Người ta thường dễ dàng xem họ là trung tâm của câu chuyện.

“Tôi thấy phải như thế này”
“Công việc này là của tôi”
“Mọi việc phải theo ý tôi”

Những câu nói quen thuộc như thế vẫn luôn diễn ra trong đời sống hằng ngày. Vẫn biết rằng, những câu nói ấy là thể hiện sự quyết đoán trong công việc nhưng đôi khi từ cái nhìn “tôi là trung tâm” ấy đã dẫn đến những hệ lụy không đáng có. Những hệ lụy đó có thể là những bất hòa do thiếu sự đồng cảm với những khuyết điểm của người khác, hoặc có thể là sự bất mãn do người dưới cảm thấy sự áp đặt quan điểm cá nhân của người trên.

Chính vì tự coi mình là trung tâm dẫn đến ý nghĩ “Tôi là nguyên nhân chính của những thất bại”. Ý nghĩ này dẫn đến nhiều trường hợp tự tử vì thất bại trong việc học hay vì không chịu đựng được áp lực đè nặng của công việc. Ý nghĩ này biểu hiện thái độ người ta đã không ra khỏi chính họ để nhìn về họ bằng đôi mắt của người khác. Nếu nhìn từ đôi mắt của những người yêu thương họ, những người đang mong muốn họ có được niềm vui hơn là đau khổ thì hẳn họ sẽ có được một thái độ khác.

Nhìn thế giới bằng đôi mắt của người khác cần có nhận định và khôn ngoan. Ta không nên nhìn cuộc sống này bằng đôi mắt của những con người ích kỷ, hẹp hòi, hay có thái độ bi quan trong cuộc sống nhưng cần nhìn bằng đôi mắt của những con người biết yêu thương vô vị lợi, sẵn sàng cho đi chứ không nhận lấy, những con người biết sống hết mình vì người khác, bởi với đôi mắt của những con người luôn có thái độ tiêu cực trong cuộc sống sẽ khiến ta đánh mất đi chính mình và lại giam cầm ta trong nhà tù của sợ hãi và lo lắng. Trong khi đó, với đôi mắt của những con người có cái nhìn tích cực về cuộc sống, ta có được niềm vui và hạnh phúc.

Thế giới ngày nay đang cần một cái nhìn bằng đôi mắt của người khác. Những cuộc chiến tranh đẫm máu, những vụ khủng bộ, những bất công xã hội, tình trạng tham nhũng … là do người ta đang nhìn từ đôi mắt của chính họ chứ không phải đôi mắt của những nạn nhân đang phải gánh chịu những hậu quả đau đớn. Nếu thực sự nhìn từ đôi mắt của các nạn nhân, ắt hẳn người ta sẽ suy nghĩ khác đi và mong muốn đem lại sự ổn định và hòa bình cho mọi người.

Nhìn thế giới qua đôi mắt khác mời gọi ta ra khỏi chính ta, ra khỏi vùng an toàn của ta và chọn lựa cho ta đôi mắt phù hợp để có thể sống vui trong cuộc sống này cũng như đem niềm vui đến với người khác.

Đức Thiện SJ
(dongten.net 11.07.2016)